nowe dsc 33

Mały Wiedeń – Zabytki Bielska

Coraz częściej możemy się spotkać z użyciem, w stosunku do niektórych polskich miast, określeń porównujących je do europejskich stolic i popularnych miast. Tak też mianem Polskiej Wenecji szczyci się Wrocław, Sandomierz nazywany jest Polską Florencją, a Kraków – drugim Rzymem. Niniejszy artykuł będzie dotyczył miasta, które nazywane jest Małym Wiedniem.

Powyższe porównania odnoszą się do miast, które w czymś – najczęściej w architekturze, przypominają miejsca, do których są porównywane. Dużą rolę gra tu również funkcja promocyjna, choć w przypadku wymienionych promocja jest raczej zbyteczna. Inaczej jest z naszym Małym Wiedniem, który nie szczyci się taką popularnością, jak choćby Kraków. A szkoda, bo Bielsko-Biała to niezwykle ciekawe miasto.

Miłośnicy zabytków spotkają się tu z bogactwem stylów architektonicznych: począwszy od neogotyku, neorenesansu i neobaroku, przez klasycyzm, secesję, eklektyzm, modernizm, skończywszy na socrealizmie. A do tego jeszcze pozostałości zabudowań XI-wiecznych (np. Grodzisko w Starym Bielsku) i całe mnóstwo innych zabytków. Uczta dla wszystkich koneserów.

Wielbiciele zabytkowych budynków z najodleglejszych epok powinni wybrać się do Starego Miasta, gdzie zachował się średniowieczny układ urbanistyczny. Warto złożyć również wizytę w Zamku Książąt Sułkowskich – dawnej rezydencji Piastów Cieszyńskich, czy Dworze Lipnickim – XVI-wiecznej siedzibie starostów (ul. Żywiecka). Wielbiciele historyzmu w architekturze z pewnością zwrócą uwagę na secesyjną Kamienicę Pod Żabami (pl. Wojska Polskiego i ul. Targowa, 1905 r.), czy neorenesansowy XIX-wieczny ratusz (Plac Ratuszowy). Do tego Hotel Pod Orłem (Plac Wolności, 1905 r.) łączący styl neobarokowy z klasycystycznym, czy Teatr Polski (ul. 1 Maja, 1890 r.), w którym ściera się neobarok i architektura palladium. Późniejsze style widoczne są m.in. na osiedlu przy ulicach Bohaterów Warszawy i Stefana Grota-Roweckiego – można tam podziwiać zabudowania modernistyczne charakterystyczne dla lat 1934-1937. Na koniec Osiedle Grunwaldzkie, czyli gratka dla miłośników socrealistycznych gmachów.

Ktoś może zapytać: a gdzie w tym wszystkim Wiedeń?

Otóż austriacki styl wychyla się zza wielu rogów. Mnóstwo budynków zostało zaprojektowanych przez austriackich architektów w czasie zaboru. Siłą rzeczy wiele wpływów zachowało się po dziś dzień. Styl austriacki można odnaleźć m.in. w kubaturze Dworca Głównego PKP (1890 r., ul. Warszawska 2), która jest utrzymana w stylu prowincjonalnych dworców austriackich. Również wspomniany już Teatr Polski został zaprojektowany na podobieństwo Teatru Wiedeńskiego.

Spacerując po mieście warto przyjrzeć się detalom zabytkowych budynków. Z pewnością dostrzeżecie w nich wiele charakterystycznych i powtarzających się elementów. Wizytę w Bielsku-Białej polecamy jednak nie tylko miłośnikom architektury – może to i Mały Wiedeń, jednak atrakcji zdecydowanie wiele.